กินเยอะ/อ้วน/ไม่ออกกำลังกาย กล้ามเนื้อจะสลายไขมันไม่ทัน จนสะสมในเซลล์ ระบบสัญญาณในเซลล์รวน สุดท้ายดื้ออินซูลิน

.

.

กล้ามเนื้อเป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญในการเผาผลาญไขมัน และหากไม่ดูแลสุขภาพ จะเป็นหนึ่งในจุดแรกๆ ที่เริ่มมีการดื้ออินซูลิน นำไปสู่น้ำตาลในเลือดสูงเรื้อรัง ก่อหายนะมากมาย

*คำย่อที่ใช้ในบทความ:

ไตรกลีเซอไรด์ = TG

ตัวขนส่งไขมัน = VLDL

__________________

💪[ ไขมันสะสมในกล้ามเนื้อได้ด้วยเหรอ? ]

หนึ่งในกลไกสำคัญที่ทำให้กล้ามเนื้อดื้ออินซูลินคือ

มีการสะสมไขมัน TG ในเซลล์กล้ามเนื้อ

(Intramyocellular lipid accumulation: IMCL)

.

เอ๊ะ กล้ามเนื้อสะสมไขมันสำรองได้ด้วยเหรอ?

ก็… ไม่ได้น่ะสิคะ ที่เห็นมันสะสมคือ มันวิกฤติละ

เลยสร้างห้องเก็บชั่วคราวชื่อ Lipid droplet (LDs)

เป็นจุดสีเขียวๆ ในภาพ A,B,D นั่นแหละค่ะ

___________________

📦[ ไขมันมันมาสะสมได้ยังไง? ]

หลักการง่ายมากค่ะ คือเซลล์กล้ามเนื้อ

‘ได้รับไขมันเข้ามา’ มากกว่า ‘ใช้ไป’

จนสะสมในที่สุด ดังนั้นเหตุหลักๆ คือ

1️⃣ กินเยอะ

▪️คาร์บส่วนเกิน → ตับเปลี่ยนเป็น TG

▪️TG จากการกินและจากคาร์บ แพ๊คลง VLDL

▪️ตับส่ง VLDL ไปให้กล้ามเนื้อจำนวนมาก

▪️กล้ามเนื้อตัด TG แล้วได้กรดไขมันไปเยอะเกิน

2️⃣ อ้วน

▪️เซลล์ไขมันที่มี TG สะสมเยอะ จะสลายแรง

▪️สลายแล้วได้กรดไขมัน ส่งมาให้กล้ามเนื้อมาก

3️⃣ ไม่ค่อยออกกำลังกาย

▪️เซลล์กล้ามเนื้อชนิด 1 จะมีไมโตคอนเดรียเด่น

▪️ไมโตคอนเดรียไว้ใช้สลายกรดไขมัน

▪️ออกกำลังกาย เพิ่มไมโตคอนเดรียมากขึ้น

▪️ออกกำลังกาย เร่งอัตราการสลายกรดไขมันได้

▪️ดังนั้นออกกำลังกายน้อย สลายได้เอื่อยมาก

4️⃣ ปัจจัยอื่นๆ

⭕️ ดื้ออินซูลินอยู่ก่อนแล้ว ทำให้สลายกรดไขมันช้า

⭕️ มีพันธุกรรมเสี่ยง ที่ทำให้เกิดการสะสมได้ง่าย

___________________

🎯[ ไขมันสะสมกล้ามเนื้อแล้วมันจะทำไม]

เมื่อเซลล์กล้ามเนื้อได้กรดไขมันมาเกิน

มันจะแปลงเป็น TG แล้วใส่ในห้องเก็บไขมัน (LDs)

แต่พอถึงจุดหนึ่ง ที่ห้องเก็บเริ่มไม่พอแล้ว

ผลที่เกิดขึ้นคือ กรดไขมันเปลี่ยนเป็น TG ไม่ได้อีก

จะเกิดปฏิกิริยาเคมีต่อเนื่อง เปลี่ยนเป็นสารพิษ

💣 กรดไขมัน → MAG → DAG

💣 กรดไขมัน+serine → 3-KSG → Ceramide

.

ทั้ง DAG และ Ceramide จะไปขวางสัญญาณ

ที่กล้ามเนื้อรับต่อมาจากอินซูลิน

ผลคือ อินซูลินสั่งให้กล้ามเนื้อได้ยากขึ้น

กล้ามเนื้อไม่ยอมลดน้ำตาลในเลือด

เกิดภาวะ “ดื้ออินซูลิน” นั่นเอง

และถ้าเป็นหนักขึ้น จะนำไปสู่เบาหวานในที่สุด

ปล. ยังมีกลไกอื่นๆ มากมายที่ทำให้ดื้ออินซูลิน

เช่นห้องเก็บไขมันไปกวนไมโตคอนเดรียโดยตรง

, อ้วน มีการอักเสบอ่อนๆ ทำให้ดื้ออินซูลินโดยตรง

___________________

🔮 สรุป:

กินเยอะ,อ้วน,ไม่ออกกำลังกาย + พันธุกรรมเสี่ยง

→ กล้ามเนื้อรับกรดไขมันมาเยอะ แต่สลายน้อย

→ สะสมจนห้องเก็บ เก็บไม่หมด

→ กรดไขมันเปลี่ยนเป็นสารพิษ DAG, ceramide

→ ไปรบกวนสัญญาณอินซูลิน

→ กล้ามเนื้อดื้ออินซูลิน

→ น้ำตาลในเลือดสูงลอย เกิดอันตรายมากมาย

___________________

ป้องกันไงดี

✅ บาลานซ์การกินกับการเอาไปใช้

✅ ควบคุมการกิน

✅ ออกกำลังกายทุกวัน เพิ่มไมโตคอนเดรีย

และเพิ่มประสิทธิภาพการเผาผลาญกรดไขมัน

✅ ถ้าอ้วน ลดความอ้วน เห็นผลมาก

✅ เลี่ยงสุรา เลี่ยงบุหรี่

✅ นอนให้พอ (6-9 ชม.) และคุณภาพดี

✅ รักษาสุขภาพจิต มีซึมเศร้า ต้องแก้